“Interaction Design is the creation of a dialogue between a person and a product, system, or service. This dialogue is both physical and emotional in nature and is manifested in the interplay between form, functions, and technology as experienced over time” – John Kolko
Etkileşim Tasarımı, UX tasarımının önemli bileşenlerinden biridir. Bu makalede de Etkileşim Tasarımı’nın boyutlarından bahsedeceğiz.
Kullanıcı ve ürün arasındaki etkileşimin kurgulanmasıdır. “Ürün” denince ilk akla gelen genelde mobil uygulama ve web sitesi olur ama bu noktada fiziksel bir ürün üzerinden de düşünmemizin hiçbir sakıncası olmayacaktır. Aksine, fiziksel ürün üzerinden düşünmek, Etkileşim Tasarımını somut bir biçimde anlamamıza yardımcı olacaktır.
Etkileşim Tasarımı çalışmasının amacı, kullanıcının aradığı içeriğe ya da fonksiyona hızlıca ve doğru biçimde ulaşmasını sağlamaktır. Kullanıcıyı aradığına ulaştırırken bir akış oluşturmalı ve tasarımınızın hem akılda kalıcı hem de kolay öğrenilebilir olmasına özen göstermelisiniz elbette.
Gözümüzde daha kolay bir şekilde canlandırabilmemiz için 5 boyutlu bir model üzerinden anlatacağız Etkileşim Tasarımını.
Bu model öncelikle, etkileşim tasarımcısı olan Gillian Crampton Smith tarafından 4 boyutlu olarak sunulmuştur. Daha sonra Kevin Silver adında başka bir uzman etkileşim tasarımcısı tarafından ise IDEXX Laboratories’te bir boyut daha eklenerek 5 boyutlu hâle getirilmiştir.
Boyutları incelemeye başlayalım.
Etkileşim Tasarımı – 1. Boyut – Kelimeler
Özellikle de “aksiyon butonu” gibi etkileşimlerde oldukça önemlidir. Butonlardaki kullanımlarında aksiyonu hemen çağrıştıracak şekilde kullanılmalıdır. Kullanıcıya herhangi bir alanda bir bilgi verip, yönlendirme yapacaksa da kesinlikle kullanıcıyı boğmadan, verilmek istenen pür bilgiyle kullanılmalıdır. Tabii bu bilgiyi kimin dikkatini çekmek için verdiğiniz de çok önemlidir.
Etkileşim Tasarımı – 2. Boyut – Görsel Gösterimler
Görseller başlığının altında görsel sayılabilecek çoğu şeyi toplayabiliriz. Bunlar fotoğraf, ikon, diyagram, buton şekli, tipografi şeklinde sıralanabilir. Aslında özetle kullanıcının dikkatini çekmenin ilk yolu bu öğeleri kullanmaktır. Eğer vermek istediğiniz bilgiyi kötü bir şekilde görselleştirirseniz verdiğiniz bilginin kullanıcı gözünde dikkat çekici hiçbir yanı olmayacaktır.
Etkileşim Tasarımı – 3. Boyut – Fiziksel Nesneler veya Boşluk
Görsellerin dikkat çeken ilk elementler olduğundan ve önemlerinden bahsettik. Fakat nereye konumlandırıldıkları ve kullanıcının hangi şartlarda bu görsellerle etkileşimde olacağı da bir o kadar önem teşkil etmektedir. Dikkat çekici öğeler dağınık bir hâlde yerleştirildiğinde, etkileşim olumsuz etkilenir. Sebebi ise aynı ürünün farklı şartlarda kullanıldığında tek ve kesin bir deneyim yaşatmamasıdır. Örneğin web sitesi kullanıcılarından biri bu siteyi mobil cihazından toplu taşımada ziyaret ederek işlem yaparken; diğeri ofisinde, güçlü bir wi-fi ağına bağlanarak desktop ekranda çok kolay bir şekilde işlemini gerçekleştirmektedir. Bu sebeple ürünün hangi şartlarda hangi kullanıcı tarafından hangi platformlarda kullanılacağı Etkileşim Tasarımında düşünülmesi gereken önemli etkenlerdendir.
Etkileşim Tasarımı – 4. Boyut – Zaman
Animasyonlar, videolar ve sesler bir işlem tamamlandığında ya da tamamlanmasına kadar geçen sürede kullanıcının heyecanını yüksek tutmaya yardımcı olur. Bir işlem başarılı şekilde sonuca ulaştığında hoş bir bildirim sesi ile tik animasyonu oynatılabilir. Elbette çok uzun sürecek, deneyimi olumsuz etkileyecek kadar uzun bir sürede yapılmadığı sürece etkili olacaktır. “Progress bar”lar da bu boyutun doğru kullanımlarına örnek olarak verilebilir.
Etkileşim Tasarımı – 5. Boyut – Davranış
Kullanıcıların ürünleri kullanırken nasıl davrandıkları ya da davranacakları Etkileşim Tasarımı’nın dikkat ettiği önemli bir unsurdur. Ürünün bahsettiğimiz dört boyutunun bir arada nasıl çalıştığı, doğru geri bildirim verip vermediğiyse en önemli unsurdur. Kullanıcılardan gelen ilk tepkiler tasarladığınız etkileşimin ne kadar doğru olduğunu anlamanızı sağlar. Bu sayede bütün deneyimi sezgisel ve basitleştirilmiş bir akış üzerine kurarak kullanıcılarınıza iyi bir deneyim yaşatabilirsiniz.
Etkileşim tasarımı yalnızca kullanıcının ürünle nasıl etkileşime girdiğine odaklansa da, sonuç olarak kullanıcı deneyiminin bir parçasıdır.
Tuğçe Kabacaoğlu
UXservices, UX Designer
Kaynaklar: